#2 Laksoorten op Klassieke Gitaren

Voor de tweede editie van onze wekelijkse serie over klassieke gitaren zullen we de verschillende methoden voor het afwerken/lakken van een klassieke gitaar bespreken!
21 april 2018 in
MAD97, Maarten Dispa
| Nog geen reacties

De afwerking van een instrument is niet alleen bedoeld voor het oog; het belangrijkste doel is het beschermen van de houtsoorten die worden gebruikt in de constructie van het instrument, vooral tegen de elementen. Vocht en lichaamsoliën kunnen de poriën van het hout binnendringen, vervorming van het houtoppervlak veroorzaken en het vermogen om geluid over te brengen dempen. Overmatige droogheid kan scheuren en spleten in het hout veroorzaken. Zelfs het ultraviolette licht van de zon kan de kleur van sommige houtsoorten doen verbleken en andere kleuren donkerder maken en verkleuren. De afwerking van uw instrument is ontworpen om de effecten die de elementen op uw instrument kunnen hebben, te elimineren of op zijn minst te minimaliseren.

De afwerking van uw gitaar kan het geluid van het instrument sterk bepalen. In vergelijking met staalsnarige gitaren hebben klassieke gitaren een zwakkere hoeveelheid energie die de top doet trillen (dit komt door het gebruik van nylon of darmsnaren). Dit is de reden dat de beste afwerkingen eigenlijk fragiel zijn; de reden hiervoor is dat terwijl de afwerking een instrument tegen de elementen moet beschermen het nog steeds het instrument goed moet laten klinken. Veel instrumenten hebben door de jaren heen hun geluidsproducerende capaciteiten verminderd door dikke en harde finishes waardoor de top van het instrument niet goed kon trillen.

De drie belangrijkste afwerktechnieken die de afgelopen eeuwen zijn ontstaan (en die vandaag de dag nog worden gebruikt) zijn: Politoeren, Polyurethaan en Nitrocelluloselak. 


Politoeren

Politoeren (of French Polishing) is een methode om schellak op het oppervlak van een instrument aan te brengen. Ondanks de term "French Polishing", wordt bij deze afwerkingmethode geen polijstmiddel gebruikt en er wordt algemeen aangenomen dat de term zijn naam heeft gekregen vanwege het vele wrijven dat nodig is om schellak soepel en perfect aan te brengen.  

Politoeren levert een zeer mooie afwerking op vanuit een akoestisch oogpunt, maar de afwerking is uiterst delicaat en kan gemakkelijk worden beschadigd, zelfs met een vingernagel. Vanwege de eerder besproken zwakkere trillingsenergie van klassieke gitaren, is de akoestische "transparantie" van de Schellak van bijzonder voordeel voor de klassieke gitaar. Dit compenseert de kwetsbaarheid van de gepolitoerde afwerking, zijnde de grootste afweging.

Politoeren wordt door velen beschouwd als de leidende methode voor het afwerken van klassieke gitaren, dit komt door de arbeidsintensiviteit van het werk en het vakmanschap dat nodig is om de techniek correct uit te voeren.

 

Polyurethaan

Polyurethaan is een moderne gespoten afwerking die tegenwoordig de meest gebruikte afwerking is. Akoestisch klinkt deze echter inferieur aan de bovengenoemde Franse polijsttechniek of nitro-lak. Polyurethaan heeft echter haar positieven, ze is vrij eenvoudig aan te brengen en een fractie van de kosten van andere afwerkingen. Ze kan ook in een relatief korte tijd worden aangebracht en heeft de neiging niet te craqueleren na verloop van tijd. 

Kortom, een Poly-laag is dat dik en onbuigzaam en laat het nstrument minder goed trillen en resoneren in vergelijking met andere afwerkingen. Maar vanuit een productie-efficiëntie en kosten oogpunt zijn de modernere Poly-afwerkingen de dominante methode.

 

Nitrocelluloselak

Nitrocelluloselak is een opgespoten afwerking die zeer duurzaam en gemakkelijk te retoucheren is, met uitstekende akoestische eigenschappen en bescherming bij correct gebruik. Aangezien nitrocelluloselak een gespoten afwerking is, moeten specifieke technieken worden gebruikt: de afwerking moet worden aangebracht in een afgesloten omgeving, zodat er geen stof of onzuiverheden worden geïntroduceerd en de spuittechnieken nauwkeurig en uniform moeten zijn om onvolkomenheden te voorkomen. Nitrocelluloselak moet worden aangebracht in lagen, met tussen de lagen aangebrachte wrijving voor een uniforme en dunne eindafwerking.

Vroege gitaren gebruikten de Nitro-achtige afwerking omdat dat op dat moment het beschikbare materiaal was voor zowel klassieke instrumenten als elektrische gitaren. Nitro-afwerkingen hebben vele wenselijke eigenschappen: ze zijn dun, herstelbaar, flexibel en remmen de trillingen van het hout niet af. Voor een puur akoestisch instrument zijn dit zeer wenselijke kwaliteiten en een slechte afwerking zal de toon van een akoestisch instrument doden. Nitro-afwerkingen zijn ook arbeidsintensief om aan te brengen, langzaam, zijn licht ontvlambaar en giftig. Speciale vergunningen zijn vereist om een spuitcabine te hebben die lakafwerkingen gebruikt, wat ook de kosten verhoogt. 

In alle drie besproken methodes zijn veel variaties mogelijk en dit is iets om in gedachten te houden bij het kopen (of bouwen) van een instrument. Neem gerust contact met ons op voor meer informatie over het gebruik van deze verschillende lakken en afwerkingen.

Aanmelden om een reactie achter te laten